Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS)
In uw werk komt u mogelijk stoffen tegen die risico's vormen voor de gezondheid en/of het milieu. Stoffen die grote risico's vormen vallen onder de term 'Zeer Zorgwekkende Stoffen' (ZZS). Als uw bedrijf werkt met producten of materialen die deze stoffen bevatten moet u ter bescherming van het milieu en de volksgezondheid maatregelen nemen. Dit valt onder de zogenaamde minimalisatieverplichting.
Wat zijn ZZS?
De Europese REACH verordening (artikel 57) beschouwd stoffen als (potentieel) zeer zorgwekkend als ze:
- kankerverwekkend zijn;
- mutageen zijn;
- giftig zijn voor de voortplanting;
- persistent (blijvend), bio accumulerend (ophoping chemische stoffen) of giftig zijn;
- zeer presistent of zeer bio accumulerend zijn;
- hormoonontregelde eigenschappen hebben, of waarschijnlijk even zorgwekkend zijn als bovenstaande punten.
In de meeste gevallen gaat het bij ZZS om chemische stoffen, zware metalen of organische stoffen. Ze worden bijvoorbeeld toegepast in producten zoals verf, lijm, plastics, cosmetica, schoonmaakmiddelen, geneesmiddelen, bestrijdingsmiddelen en bouwmaterialen. Het RIVM heeft in Nederland de Europese lijsten samengevoegd tot één lijst. Op deze lijst staan inmiddels meer dan 1500 stoffen.
Hoe herken je ZZS?
De gevaaraspecten van een product staan beschreven op het etiket en de productveiligheidsbladen. Wees alert op ZZS bij de volgende etiketten:
Minimalisatieverplichting
Werkt u met ZZS? Dan valt u op basis van artikel 2.3b en 2.4 van het Activiteitenbesluit onder de zogeheten minimalisatieverplichting. Dit houdt in dat als uw bedrijf een ZZS naar de lucht uitstoot, u verplicht bent om maatregelen te nemen om dit te beperken of te voorkomen. Hieronder is het beleid schematisch weergegeven.
Waar moet u aan voldoen?
Vanuit wet- en regelgeving moet bij het werken met ZZS aan onderstaande punten worden voldaan.
- Er is voldoende kennis van de (gevaar)eigenschappen van ZZS aanwezig.
- Er wordt een accurate en actuele stoffenregistratie bijgehouden.
- Er is voldoende kennis over de aanwezigheid van ZZS in de producten waar mee wordt gewerkt.
- Er is inzicht in de uitstoot van ZZS naar lucht of water en de mogelijkheden om de uitstoot te minimaliseren.
- De processen waarbij mogelijk ZZS vrijkomen zijn in beeld net als de wijze waarop (puntbron, diffuus).
- Er zijn meetresultaten van de uitstoot van ZZS in bijvoorbeeld een afvoerkanaal van ventilatielucht.
Soms moet u een aanvullende berekening (laten) maken om de concentratie ZZS buiten het bedrijf te bepalen (zogeheten toetsing MTR waarde).
Aanleveren gegevens
Een belangrijk instrument om invulling te geven aan de minimalisatieplicht is de informatieplicht. Binnen bedrijven die werken met ZZS moet geïnventariseerd worden met welke ZZS wordt gewerkt en of deze stoffen worden uitgestoten naar de lucht en/of het water. Provinciale bedrijven moeten de gegevens één keer in de vijf jaar aanleveren bij het bevoegd gezag.
Meer informatie
Wilt u meer weten over ZZS? Dan kunt u terecht op de websites van het RIVM: www.rivm.nl en/of Informatiepunt Leefomgeving (IPLO): https://iplo.nl/thema/zeer-zorgwekkende-stoffen-zzs/.
Vragen
Heeft u naar aanleiding van dit stuk nog vragen? Dan kunt u contact opnemen met de OFGV via telefoonnummer 088-6333000 of e-mail: info@ofgv.nl.